Abdelkader Benali in gesprek met ouders Op Zuid over de uitdagingen in de opvoeding in onze multiculturele samenleving.
Woensdag 2 december
18.30 - 20.30 u.
Aanmelden verplicht via: wijkacademie.sefa@gmail.com
donderdag 26 november 2020
Na individuele inspiratiegesprekken is de VerhalenKaravaan van het project Ronduit ziek begonnen met online groepsgesprekken met ouders die langdurige ziek zijn. Het project is een initiatief van stichting BMP en heeft als doel om binnen en buiten gezinnen een zorgzaam gesprek mogelijk te maken over ouderschap en opvoeden als een ouder langdurig ziek is en om lotgenotencontact te bevorderen. Tijdens de groepskennismaking gaat het gesprek vooral over de impact van de ziekte omdat ouders in hun omgeving zoveel onbegrip tegenkomen.
We zijn gewend om ziekte te zien als een incident, maar bij een chronische ziekte wordt het een staat van 'zijn'. De ziekte is de ene keer meer en de andere keer minder aanwezig, net als Corona. De ziekte heeft werkelijk impact op alles. Op hoe je je voelt, het realiseren van je dromen en wensen, hoe je jezelf ziet, je gezinsleven en de relaties die je hebt. Omgaan met onbegrip binnen- en buitenshuis is verweven met het omgaan met de onvoorspelbaarheid van de pijn, vermoeidheid en het ziekteverloop. Het zijn belangrijke rode draden en beide hebben ze impact op het opvoeden en ouderschap en daarover gaan de groepsgesprekken.
We vragen ouders om in hun huis een voorwerp te zoeken dat symbool staat voor hoe ze zelf zijn opgevoed. Het gesprek gaat vervolgens over wat zij juist wel en niet willen meegeven aan hun kinderen. We praten over het waartoe van het opvoeden. Na deze kennismaking verzamelen we de persoonlijke ideeën over een 'goede ouder'. Elke ouder noemt meerdere dingen zoals: humor, liefde en aandacht, respectvol, geloven in je kracht, onvoorwaardelijke liefde, opkomen voor je kind, je kind laten zijn wie die is, je lerend opstellen. Het resultaat is een gevarieerde lijst. Voor elke ouder betekent een 'goede ouder' zijn iets anders.
Tijdens de volgende groepsbijeenkomst richten we ons op een belangrijk aspect van elke ouder. De ouders kiezen voor: veiligheid, respect voor jezelf en je kind, onvoorwaardelijke liefde voor jezelf en je kind en kwetsbaar mogen zijn en daarmee ook krachtig. De betekenis van deze begrippen verkennen we aan de hand van een reeks vragen. Er ontstaat een gesprek dat me diep raakt, waarvan ik een klein stukje wil delen. Op mijn vraag wie hen inspireert, antwoorden ze allemaal: "ikzelf". En dan volgt een uitleg over wat zij hebben geleerd in de loop van hun leven.
In de antwoorden speelt het leren omgaan de impact van de ziekte een grotere of kleinere rol. De antwoorden maken zichtbaar dat ouderschap ingebed zit in het levensverhaal. In de verhalen klinkt veel wijsheid door. Zij beginnen met een ervaren tekort tijdens de eigen opvoeding, er is een transformatieproces door het opdoen van levenservaring die vervolgens weer wordt doorgeven. Ouders bieden hun kinderen dat wat zijzelf te kort zijn gekomen. Deze verhalen getuigen van de transformatiekracht van het ouderschap. Een onderdeel van ouderschap dat ik het allerinteressants vind.
Tot nu toe zag ik vooral de intentie van de ouders die het anders willen doen, maar tijdens dit gesprek ben ik getuige van hoe levenservaring ouders steunt bij het anders willen en kunnen doen. Daarnaast brengt leren leven met de impact van de ziekte extra levenswijsheid mee. De ouders moeten de ziekte, hun eigen reactie daarop en die van anderen leren begrijpen en hanteren. Ook moeten ze het opvoeden steeds weer opnieuw uitvinden. Zij bouwen daarbij, misschien wel noodgedwongen, voort op hun ervaringen. Omdat er zo weinig wordt gesproken over de impact van de ziekte op het opvoeden en ouderschap hebben de ouders geen voorbeelden die hen kunnen inspireren.
Daarnaast kennen de ouders voordat de VerhalenKaravaan begon niemand in een vergelijkbare situatie. Sparringpartners ontbraken waarmee zij werden teruggeworpen op hun eigen levenservaring. Het raakt mij als ik de inzet en de kracht van de ouders zie. Maar het raakt me vooral als ik voel hoe er een gevoel van verbinding ontstaat. Ik heb het gevoel dat ik iets wezenlijks doe omdat ik bijdraag aan het mogelijk maken van dit gesprek over ouderschap.
Dit weekend moest ik denken aan het toverstokje dat ik kreeg van een mede-cursist die ook de jaartraining creatieve methodieken bij de Interactie academie volgde. Ze vond dat ik kon toveren met woorden zoals 'zorgzame stilte'. Ook moest ik denken aan Mieke Faes, mijn docent. Zij zei over het programma dat ik had gemaakt voor de VerhalenLabs: "Timmer het niet dicht. Laat ruimte voor improvisatie, kijk wat er gebeurt en speel daarop in."
Nu in Coronatijd moest ik improviseren. Het VerhalenLab was geen haalbare kaart, maar ik wist wat ik wilde en wat ik belangrijk vond. Stapje voor stapje ontstond in overleg en afstemming met ouders een VerhalenKaravaan. Ik heb voortgebouwd op wat ik de afgelopen jaren heb geleerd bij het project Wijkacademies Opvoeden en de cursus Narratieve hulpverlening van de Interactie academie. En ik ben geen hulpverlener, wil dat ook niet zijn, maar ik wil wel bijdragen aan het gesprek over ouderschap. Dit gebeurt in de VerhalenKaravaan en even heb ik het gevoel dat ik kan toveren. Geen zwarte magie, maar witte waarmee meer schoonheid en verbinding in de wereld komt. De volgende stap van het project Ronduit ziek is deze kennis en ervaring delen.
dinsdag 17 november 2020
Deze week kregen we te horen dat het project School des Levens met GOUDen Rand doorgaat! De aanvraag voor het Maatschappelijke Diensttijd project bij ZonMw is goedgekeurd.
Naast de toekenning van ZonMw wordt het project mogelijk gemaakt door Fonds1818, Oranjefonds, Fonds 21, Kansfonds, Rabobank , Samplonius & Samplonius, Education Warehouse en Gemeente Den Haag.
In de School des Levens zijn jongeren de producent van hun eigen maatschappelijke diensttijd. Ze volgen een traject van 6 maanden, waarbij ze zichzelf ontwikkelen en iets voor de wijk doen.
Het project gaat in 2021 van start in de Schilderswijk en Moerwijk in Den Haag, Woensel Noord in Eindhoven en de bij de Mengfabriek in Den Bosch. Mooie samenwerking tussen Stagehuis Schilderswijk, dat de School des Levens ontwikkelde, Centrum 16.22, stichting Mooi, De Conceptenbouwers, Buro Cement en stichting BMP en STEK Den Haag.
Het programma kent een serie inspiratiesessies, coachmomenten en trainingen gebaseerd op de volgende thema’s:
1. Identiteit en zelfbeeld
2. Burgerschap en maatschappelijk bewustzijn
3. Participatie en leiderschap
4. Religie en maatschappij
5. Communicatie en social skills
Na de inspiratiesessies gaan de deelnemers aan de slag met een eigen activiteit of een project voor de buurt. Zo heeft Redouan met Mahmut een zaalvoetbalcompetitie voor 90 kinderen opgezet, organiseert Amir nu al voor het 2e jaar een 112-veiligheidsdag (Haagse Helpers), zijn Soraya, Nihal en Imane een eigen meidenclub gestart (GIRLZ) en volgt in november 2020 de première van de theatervoorstelling M.A.N. (project van Enoch, Ismaïl, Mahmut, Amir, Achraf en Ayoub).
donderdag 12 november 2020
30 oktober 2020 - Vandaag is het tweede voortgangsbericht van het project Ronduit ziek verschenen. Hierin staat te lezen hoe we, met aanpassingen wegens COVId-19 het project uitvoeren en hoe dit zelfs tot prima resultaten leidt.
De afgelopen periode hebben wij, door de corona-maatregelen gedwongen, de onlinemethode VerhalenKaravaan ontwikkeld. Deze methode is gemaakt om met ouders die langdurig ziek zijn het gesprek aan te gaan over de impact van de ziekte op hun ouderschap en het opvoeden. Op dit moment zijn we bezig deze methode aan te passen voor jongeren die opgroeien in een gezin waarvan een ouder chronisch is.
De VerhalenKaravaan heeft niet alleen grote betekenis voor de deelnemers, maar draagt ook bij aan erkenning van het onderbelichte thema langdurige ziekte en ouderschap. Aan het slot van dit bericht geven we een vooruitblik op de tweede fase van het project die er volgens ons beslist moet komen.
Als je wilt reageren op onze bevindingen en plannen dan horen we dat graag. Je kunt dan mailen naar: ronduitziek@stichtingbmp.nl
Het voortgangsbericht is hier te lezen en te downloaden: 
vrijdag 30 oktober 2020
|
|
|
|
|
|
Stichting
Bevordering Maatschappelijke Participatie
Asterweg 19 C-7
1031 HL Amsterdam
www.stichtingbmpp.nl
info@stichtingbmp.nl
020 4 28 27 28
Margreth Hoek & Saskia Moerbeek
Oktober 2020
Hierbij presenteren we met ingehouden trots het tweede voortgangsbericht van het project Ronduit ziek. In juni 2020 verscheen het eerste bericht waarin we vertelden over de noodzakelijke veranderingen in het programma die samenhingen met de toen geldende Covid-19 maatregelen. Het was een tijd vol onzekerheden, waarin we moesten omschakelen van de geplande groepsbijeenkomsten in de VerhalenLabs naar een online VerhalenKaravaan. Nu, in oktober 2020 kunnen we zeggen dat die omschakeling, ook als was deze heel arbeidsintensief, het project uiteindelijk ten goede is gekomen.
In dit tweede Voortgangsbericht gaan we eerst even terug naar de aanleiding tot het project en het doel. Daarna gaan we in op de omschakeling van VerhalenLab naar VerhalenKaravaan. Vervolgens komen de inhoud van de gesprekken en de eerste conclusies aan de orde. Aan het slot bespreken we de noodzaak van een vervolg op fase 1 van het project en geven we kort aan wat we in fase 2 willen doen.
In Nederland hebben ongeveer 8 miljoen mensen een chronische ziekte. Daar zijn ook veel ouders onder, maar over de impact van een langdurige ziekte op opvoeden en ouderschap hoor je weinig. Voor alle gezinsleden geldt dat het moeilijk is om het gesprek over de gevolgen van de ziekte te starten. Binnen de gezinnen heerst een zorgzame stilte, omdat ouders en kinderen elkaar niet willen belasten. Ook buiten de gezinnen wordt weinig gesproken, omdat het lastig is uit te leggen waar het over gaat en er veel onbegrip is. Daarnaast willen ouders ook niet altijd met hun ziekte bezig zijn. Jongeren willen in hun klas geen buitenbeentje zijn of zielig worden gevonden. Deze kring van stilte buiten het gezin zou je meer een vermijdende stilte kunnen noemen. Hulpverleners en andere professionals zijn zich niet bewust van het belang van het onderwerp en beginnen hier meestal niet over. Eigenlijk kun je zeggen dat het rondom het onderwerp ouderschap en langdurige ziekte oorverdovend stil is.
Het project Ronduit ziek beoogt het zorgzame gesprek over ouderschap en langdurige ziekte binnen en buiten gezinnen te stimuleren, lotgenotencontact te bevorderen en het onderwerp op de maatschappelijke agenda te plaatsen. Fase 1 van het project is in februari 2020 van start gegaan en duurt een jaar. Ronduit ziek is in nauwe samenspraak met ouders en patiëntenverenigingen ontwikkeld door Stichting Bevordering Maatschappelijke Participatie (BMP). Het project wordt uitgevoerd in de stad Utrecht, in samenwerking met onder andere het Steunpunt Mantelzorg van U-Centraal en het MBO Utrecht. Een Stuurgroep van ervaringsdeskundige ouders, vertegenwoordigers van lokale en landelijke organisaties en deskundigen denkt mee over de grote lijnen en de vraag hoe de resultaten van het project vertaald kunnen worden naar patiënten en mantelzorgorganisaties en naar professionals (hulpverleners, zorgcoördinatoren op scholen, maatschappelijk werk in ziekenhuizen, ergotherapeuten e.d.).
Beoogde resultaten van het project zijn dat:
Het oorspronkelijke plan was om in april/mei 2020 twee VerhalenLabs te starten. Eén voor ouders, o.a. in samenwerking met Steunpunt Mantelzorg Utrecht, en één voor jongeren, in samenwerking met het MBO Utrecht. Verhalenlabs zijn experimenteerplekken waar deelnemers hun vragen en dilemma’s kunnen voorleggen en samen ontdekken welk verhaal ze met wie willen delen. Ter afronding maken deelnemers samen met een kunstenaar een creatief product waarmee ze zich aan de buitenwereld kunnen presenteren. Vanwege COVID-19 konden de VerhalenLabs echter niet doorgaan. In plaats daarvan is een online VerhalenKaravaan voor ouders ontwikkeld en wordt een speciale variant hiervan voor jongeren gemaakt.
De VerhalenKaravaan nodigt ouders uit om hun eigen verhaal over hun ziekte, ouderschap en opvoeden te vertellen en om naar de verhalen van andere ouders te luisteren. Ook worden ze gestimuleerd om met elkaar te bedenken hoe ze deze verhalen aan de buitenwereld willen presenteren. De eerste VerhalenKaravaan, die zich min of meer organisch ontwikkeld heeft, bestond uit vijf stappen:
Deze opzet zorgde voor ruimte bij de deelnemers om, vaak voor het eerst, hun verhaal over ouderschap en opvoeden in tijden van ziekte te vertellen.
Tijdens het persoonlijk kennismakingsgesprek worden de omstandigheden van de ouder in beeld gebracht en wordt gevraagd wat deze persoon met deelname aan de VerhalenKaravaan wenst of hoopt te bereiken. Ook wordt de ouder gevraagd iemand in zijn of haar omgeving te zoeken die als “getuige” kan fungeren. Daarmee wordt gedoeld op iemand die goed kan luisteren, en met wie ze hun ervaringen met het inspiratiegesprek kunnen delen. Voor veel ouders is dit de eerste keer dat zij nadenken over deze vraag. Het zoeken van een getuige is een eerste stap om de vermijdende stilte te doorbreken en het eigen verhaal te her-vertellen en aan te scherpen.
Na het kennismakingsgesprek ontvangen de deelnemers een persoonlijke brief van de projectleider waarin deze weergeeft wat ze gehoord heeft. Ook wordt een afspraak gemaakt voor het inspiratiegesprek.
2. Het narratieve inspiratiegesprek
Voor de narratieve inspiratiegesprekken is een aparte methode ontwikkeld, waarbij de hoop en/of wens van de ouder wat betreft de uitkomsten van het gesprek, het anker vormt voor de vragen van de gespreksleider. Elementen die in het gesprek aan bod komen zijn onder meer:
Dit gesprek is dus geen hulpverleningsgesprek. Het gaat er om de reflectie van de ouder op de eigen positie, behoeften en mogelijkheden te stimuleren. Hierdoor wordt deze geholpen om de wens in te passen in het eigen levensverhaal en uit te vinden hoe die wens kan worden verwezenlijkt. Het gesprek sluit af met een terugblik op de wens. Ook wordt de ouder gevraagd om de ervaringen met de zelfgekozen getuige te bespreken. Na dit gesprek schrijft de gespreksleider een brief aan de ouder met een verkorte weergave van diens verhaal en de persoonlijke betekenis die dit voor haar als luisteraar heeft.
De inspiratiegesprekken worden opgenomen en bewerkt tot eenvoudige individuele podcasts die andere deelnemers kunnen afluisteren. Ouders luisteren in tweetallen naar elkaars verhaal en schrijven als reactie een brief aan elkaar. Deze brieven leiden ertoe dat ze ervaren dat ze niet alleen zijn met hun vraagstukken en dat ze zien dat andere mensen soms andere oplossingen bedenken dan zij zelf. Door de inspiratiegesprekken ontstaat de behoefte bij de deelnemers om elkaar beter te leren kennen.
4. Groepsbijeenkomsten
De volgende stap bestaat uit een aantal online groepsbijeenkomsten. Hoeveel dat er zijn wordt in overleg met de deelnemers bepaald. In de eerste Karavaan hebben ouders eerst in tweetallen en later met zijn vieren aan de hand van vragen van de begeleiders ervaringen en verhalen uitgewisseld, elkaar op ideeën gebracht en gekeken hoe ze hun ervaringen met de buitenwereld wilden delen.
Belangrijke thema’s in de groepsgesprekken zijn “goede ouder-ervaringen” en adviezen voor professionals.
De deelnemende ouders vinden het belangrijk dat er meer aandacht komt voor hun gezinssituatie en de opvoedvragen en -dilemma’s waarmee zij te maken hebben. Ze kozen voor een professionele podcast om de buitenwereld te bereiken. Via een podcast luisteren naar korte verhalen kan goed als je chronisch ziek bent en het luisteren geeft een gevoel van intimiteit en nabijheid. Daarom gaan ze aan de slag met podcastmaker Maarten Dallinga.
Opzet is dat deze een serie korte podcasts maakt rond verschillende thema’s die in de gesprekken aan de orde zijn gekomen. Daartoe interviewt hij ieder ouder afzonderlijk. Met deze podcast willen de deelnemers herkenning bieden aan ouders in vergelijkbare situaties. Ook willen zij professionals, en beleidsmakers meer zicht geven op wat de vragen en dilemma’s zijn van ouders en welke steun zij belangrijk vinden. De podcast kan ook door patiëntenverenigingen en andere organisaties gebruikt worden om het onderwerp ouderschap en ziekte op de agenda te zetten.
Hieronder illustreren we een paar van de dilemma’s die ouders tegenkomen aan de hand van korte citaten uit de gesprekken.
“Mijn moeder was vroeger ziek, maar met de kinderen werd daarover niet gesproken. Ik denk dat ze ons wilde sparen, maar ik voelde me vooral buitengesloten. Alsof ik niet belangrijk voor haar was. Sinds twee jaar heb ik sarcoïdose, een chronische ziekte die onverwachte ontstekingen in organen en weefsel veroorzaakt, en het is onzeker of de behandeling aanslaat. Ik wil met mijn kinderen praten over mijn medische situatie en wat dat met mij doet. Maar hoe doe ik dat?”
Dit zijn vragen van een moeder met twee pubers. Moet ze voor een zakelijk en optimistische benadering kiezen, waarin ze laat zien dat ze sterk is en dat het goed komt, of kan ze ook haar kwetsbaarheid laten zien en vanaf welke leeftijd kan dat ongeveer? Ze wil toch ook dat haar kinderen hun eigen dingen kunnen blijven doen en niet te veel gaan piekeren. En hoe pak je zo’n gesprek aan? Ga je daarvoor aan tafel zitten of kan het ook anders? Praten over de impact van je ziekte als je als ouder langdurige ziek bent is een ingewikkeld zoekproces, waarvoor binnen de medische wereld en in de samenleving weinig aandacht is.
"Jij bent de eerste die vraagt naar de impact van mijn ziekte op het opvoeden en mijn ouderschap. Waarom hebben mijn huisarts, de arts in het ziekenhuis en mijn ergotherapeut hier nooit naar gevraagd. En waarom ben ik er zelf nooit over begonnen?”
Dit vraagt een vrouw van begin vijftig. Zij heeft sinds haar 25ste reuma. Door de constante pijn en vermoeidheid moet ze telkens opnieuw zoeken naar een balans tussen wat ze wil en wat ze kan. Maar het opvoeden van een tweeling plaatst haar voor situaties waarin met die zorgvuldig opgebouwde balans weinig rekening wordt gehouden. Voor veel ouders is dit een herkenbare situatie, maar zeker als de kinderen jong zijn, blijkt het organiseren van zorg voor jezelf een lastige opgave.
“Ik heb rustpauzes nodig maar hoe doe je dat met twee jonge kinderen? Ik wil hen niet tekort doen.” Deze vraag komt van een moeder die als tiener is genezen van leukemie maar daar wel een gebrek aan energie aan heeft overgehouden. Ze wil eerlijk zijn tegenover haar kinderen, maar hen ook niet onnodig ongerust maken over een ziekte die al genezen is. Ze zoekt woorden en taal die aansluiten bij hun belevingswereld. Tijdens het inspiratiegesprek bedenkt ze het beeld van een batterij of een telefoon die regelmatig aan de oplader moet. Ook benoemt ze mogelijke positieve effecten van haar rustpauzes: zo leren de kinderen zichzelf te vermaken en eigen dingen ontdekken.
Ouders zoeken naar woorden om binnen en buiten het gezin duidelijk te maken wat de impact van de ziekte is. Ze zijn bezig met energiemanagement om meer invloed te hebben en beschikbaar te kunnen zijn als ouder. Ook als de ziekte in een rustige periode zit, moeten ze omgaan met onvoorspelbaarheid. “Hoe kan ik luchtig omgaan met de afwisseling tussen ‘goede’ en ‘slechte’ dagen?”, is de vraag van een andere moeder. Die slechte dagen zijn er ook, zou het mogelijk zijn om de dag te kunnen nemen zoals die is?
Je wijsheid en inzet als opvoeder zien, goed voor jezelf zorgen, de dingen doen die je aankan, loslaten wat niet kan en elke dag opnieuw afwegen wat je wel en niet doet. Dat zijn de opgaves waar ouders met een langdurige ziekte voor staan. Hier in je eentje zicht op krijgen én keuzes in maken valt niet mee. Het leidt er vaak toe dat ze het gevoel hebben geen goede ouder te kunnen zijn. Ze kunnen immers niet voldoen aan het standaardbeeld hierover, waarin ouders veel met hun kinderen spelen en optrekken en altijd voor ze klaar staan. Ook deze ouders willen een gezellig gezin, waarin bijvoorbeeld lekker gekookt wordt en aan tafel volop met elkaar gepraat wordt. Dat beeld staat haaks op een praktijk waarin je als ouder zo vermoeid bent dat je zoontje een dekentje voor je haalt en je dochter jouw eten prakt in plaats van andersom. Hoe kan je je in zo’n situatie nog een goede ouder voelen? Dat vraagt om ruimte voor reflectie en met anderen nagaan welke aspecten ouders tot goede ouders maken en of je daarin zelf ook accenten kunt leggen. De VerhalenKaravaan biedt deze ruimte.
Op basis van de gevoerde gesprekken kunnen we constateren dat de impact van langdurige ziekte op het opvoeden en ouderschap in alle opzichten wordt onderschat. De kringen van stilte zijn groter en dieper dan van te voren gedacht. Veel ouders ervaren onbegrip en voelen zich geïsoleerd. Dat geldt niet alleen voor ouders die zelf ziek zijn, maar ook voor hun partners. Ouders en partners willen graag praten met iemand in een vergelijkbare situatie, maar kennen in hun omgeving niemand die langdurig ziek is.
Ziekte maakt dat het leven van ouders en partner kleiner wordt en buiten het gezin praten ze met niemand over hun ervaringen, vragen en dilemma’s. Wat ook onderbelicht is, is dat het proces van bijstellen van de eigen ideeën over een ‘goede ouder’ en een wenselijk gezinsleven altijd maar doorgaat. Ouders tonen een bewonderingswaardige inzet, maar krijgen ook te maken met gevoelens van falen, onvermogen, schuld en schaamte. Deze gevoelens belemmeren de mogelijkheid tot zelfreflectie en het verbreken van de kringen van stiltes. Die stiltes kunnen alleen in gesprek met anderen doorbroken worden.
In de groepsgesprekken is nog meer gefocust op de invulling van het ouderschap. Dat ging niet vanzelf. De ziekte blijft de gesprekken domineren, omdat de impact hiervan op het dagelijks leven zo enorm groot is. Ouders praten met elkaar over teleurstellingen ten opzichte van de eigen verwachtingen, de onvoorspelbaarheid van de pijn en het energieniveau, de noodzaak je eigen grenzen te voelen en te trekken en het terugkerende onbegrip en de ongevraagde adviezen van familieleden, vrienden en soms collega’s die niet aansluiten bij hun eigenlijke situatie. Deze uitwisseling biedt veel herkenning en steun. Maar leidt er ook toe dat het perspectief van het kind, en de vragen rond het opvoeden en het ouderschap soms uit zicht verdwijnen. Aan de hand van de open vragen van de gespreksleiders over de kinderen en de eigen rol als ouder, gaat het gesprek over de vraag wat nu eigenlijk een goede ouder is. Moet je daarvoor aan de beelden in de maatschappij voldoen, of mag je ook je eigen invulling aan het begrip ouderschap geven? Ook gaat het over het belang van mensen die je steunen bij het opvoeden en opvangen van de kinderen. En over de vraag hoe je dat in je eentje allemaal kan organiseren.
Of het toeval is weten we niet, maar de ouders die meedoen hebben kinderen die ook speciale aandacht nodig hebben, doordat ze autisme hebben of een andere stoornis of ziekte. Dus moeten ze vele gesprekken met school en medische specialisten voeren en proberen om passende opleidingen en medische zorg voor hun kinderen te regelen. Ook dat kost bergen energie.
Op het eerste gezicht zijn de opvoedvragen van deze ouders niet anders dan van ouders die niet ziek zijn. Maar de antwoorden die gegeven kunnen worden zijn wel degelijk anders, omdat er rekening moet worden gehouden met de gevolgen van de ziekte. Het samen praten over wat goed ouderschap is en het samen concluderen dat de wijsheid die je als ouder in de loop der jaren hebt ontwikkeld ook een groot goed is, helpt. Dit schept ruimte om meer je zelf te kunnen zijn en regie te kunnen voeren over je eigen leven, zonder in conflict met de buitenwereld te raken. Als je weet dat jij kwaliteiten hebt als ouder, zoals goed kunnen luisteren, die andere ouders soms missen, voel je je minder schuldig en ontstaat er meer ruimte voor een eigen invulling van je rol als moeder, vader en partner.
Het loslaten van de opzet van de beoogde VerhalenLabs en het ontwikkelen van een nieuwe methode voor de VerhalenKaravaan heeft de nodige inzet en creativiteit gekost. Daarna volgde het vraagstuk hoe je mensen werft voor een online-gesprek en hoe je de verhalen zo bewerkt dat ze geschikt zijn om door anderen beluisterd te worden. Het werven van deelnemers is vooral via-via gelopen. De blogs van de projectleider op LinkedIn en op de websites van stichting BMP en het Nederlands Centrum voor Jeugdzorg (NCJ) hielpen daarbij. In het totaal is er met acht ouders een kennismakingsgesprek gevoerd. Vijf van hen hebben meegedaan aan de eerste Karavaan. De andere drie willen dit liever op een later moment doen. Geïnspireerd door de blogs kwamen er vragen over de gezinssituatie en de belevingswereld van de partners van deze ouders. Enkele partners melden zich en wilden hun verhaal doen.
Het schrijven van de brieven en het maken van de simpele podcasts was niet alleen tijdrovend, maar vooral een leerproces, waarin thema’s steeds duidelijk naar boven kwamen en de podcasts gaandeweg steeds korter werden, om het luistergemak te bevorderen. Leden van de Stuurgroep zijn hierbij zeer behulpzaam geweest. Terugkijkend op het proces van de afgelopen acht maanden en de resultaten hiervan durven we voorzichtig te zeggen dat de nieuw ontwikkelde methode een succes is.
De werkwijze van de Karavaan biedt ouders een zeer veilige inbedding om hun verhaal stap voor stap te ontwikkelen en zo te ontdekken welke elementen gedeeld kunnen worden. Dat de Karavaan online wordt uitgevoerd is niet alleen handig in tijden waarin fysiek contact zeer beperkt mogelijk is. Het deelnemen aan onlinegesprekken vanuit huis is ook minder belastend dan deelname aan een groepsbijeenkomst, iets wat voor mensen die beperkte fysieke mogelijkheden hebben zeker belangrijk is. Verder blijkt het erg belangrijk dat degene die de gesprekken voert geen hulpverlener of opvoedondersteuner is, maar iemand die de deelnemers, aan de hand van hun eigen verhalen bevraagt en steunt bij het ontwikkelen van meer regie over hun eigen leven. Daarmee wordt bedoeld dat ze meer zicht krijgen op hun situatie, weten welke verhalen ze met anderen willen delen, kunnen nadenken over ideeën en voorbeelden van andere ouders en weten hoe, wanneer en van wie ze eventueel ondersteuning kunnen en willen vragen.
Samenvattend leidt de VerhalenKaravaan ertoe dat:
Fase 1 van het project duurt nog tot en met januari 2020. In komende maanden worden de volgende stappen gezet:
Toen we in 2018 begonnen met het onderwerp ouderschap en langdurige ziekte kostte het veel moeite om hier aandacht en financiering voor te krijgen. Omdat het niet lukte het hele project te financieren en we absoluut wilden beginnen, hebben we de oorspronkelijke projectopzet in twee delen geknipt. Begin 2020 zijn we met fase 1 gestart, in de verwachting dat de resultaten van deze fase voldoende overtuigingskracht zouden hebben voor een vervolg. Mede door de corona crisis hebben we een online-methode kunnen ontwikkelen die perfect aansluit bij de behoefte van ouders, partners en de organisaties die hen ondersteunen. Gaandeweg de uitvoering merkten we dat de belangstelling voor het onderwerp snel groeide. De blogs op LinkedIn en de websites van BMP en NCJ leiden tot veel verzoeken om contact, informatie en samenwerking. Ronduit ziek zal de beoogde resultaten van fase 1 zeker bereiken, maar het project is daarmee nog niet afgerond. Uit de gesprekken met ouders, partners, betrokkenen en geïnteresseerden komen de volgende punten naar voren:
Partners van ouders met een langdurige ziekte lijken met andere vraagstukken te worstelen en willen graag een eigen VerhalenKaravaan om belangrijke thema’s en vragen naar boven te halen.
Op basis van deze punten wordt een projectplan ontwikkeld voor de tweede fase van het project Ronduit ziek. Op dit moment zijn we aan het kijken op welke manier we deze tweede fase die ook een jaar duurt, kunnen financieren. In het volgende Voortgangsbericht vertellen we over de ervaringen met de start van de VerhalenKaravaan voor jongeren en de stand van zaken wat betreft de financiering van fase 2.
Het voortgangsbericht is hier te downloaden:
Het project Ronduit ziek wordt gefinancierd door:
|
|
|
|
|
|
vrijdag 30 oktober 2020
23 oktober 2020 - Gisteravond was ik bij het voedsel uitdeelpunt Molenwijk. Dit initiatief is opgezet door vrijwilligers uit de wijk die ook betrokken zijn bij Buurtvereniging Molenwijk. Framer Framed heeft voor de voedseluitgifte de Werkplaats Molenwijk ter beschikking gesteld. Iman, een van de initiatiefnemers, vertelt dat ze in maart 2020 direct na de lockdown zijn begonnen. “We kregen voedsel via Diaconie Noord, van restaurants en kantines die op slot gingen. Inmiddels is dat er niet meer en krijgen we voedsel van het Rode Kruis en van Human Aid Now. De Turkse bakker uit het winkelcentrum geeft brood. Alleen mensen die niet in aanmerking komen voor de voedselbank krijgen een pakket. Denk aan mensen die ongedocumenteerd zijn of die door de corona crisis in de problemen zijn gekomen. Zij krijgen elke week een voedselpakket of een bon van 15 euro die ze zelf aan voedsel kunnen besteden.
Het aantal mensen groeit snel
De mensen moeten zich inschrijven en hun stadspas en inkomensgegevens laten zien. Daarna krijgen ze een groene badge die ze elke week mee moeten nemen. “We begonnen met dertig vertelt Iman, maar het aantal mensen groeit snel. Nu staan er al 76 mensen ingeschreven en er komen er elke week bij. We komen aan de grenzen van wat we aan kunnen.”
Coronamaatregelen
In de ruimte staan overal kratten en stapels zakken met voedsel. Vanwege corona mogen er maar weinig mensen binnen. Met vier mensen zetten ze alles klaar. Buiten staan de mensen netjes op 1,5 meter te wachten. Als ze aan de beurt zijn zetten ze hun tas in een winkelagentje dat dwars voor de deur staat zodat de vrijwilligers die kunnen pakken en vullen en weer terug in de kar kunnen zetten. De sfeer is gemoedelijk. Veel mensen kennen elkaar uit de wijk. Door de mondkapjes heen wordt er gepraat en gelachen.
Diverse achtergronden
De achtergronden van de mensen zijn heel verschillend, ze zijn van Marokkaanse, Afghaanse, Syrische, Russische, Turkse, Afrikaanse en andere komaf. Sommigen wonen al heel lang in de Molenwijk, anderen relatief kort. De rij wordt steeds langer. Een Nederlandse jongen helpt een Marokkaanse vrouw die slecht ter been is om haar zware tas te dragen. Even is er opschudding als een fotograaf op verzoek van de organisatoren de rij in beeld wil brengen. Hij wil dit zo doen dat alleen de rug van de wachtenden te zien is, maar een Afrikaanse vrouw wil ook dat niet. Nizar van Framer Framed loopt rond en maakt met iedereen een praatje. Hij brengt de vrouw in contact met de fotograaf. Samen lossen ze het op. Als werkstudent is Nizar een belangrijke schakel tussen de Werkplaats en de wijk.
Hoop op verandering
Zelf spreek ik met een aantal vrouwen om ze uit te nodigen voor het project De Molenwijk door elkaar. Als stichting BMP willen we een stevige groep vormen die verhalen uitwisselt, de geschiedenis van de wijk in kaart brengt en die nadenkt over wat er anders en beter kan in de openbare ruimte. Het valt me op dat er veel enthousiasme is. “Deze wijk is net een dorp” zegt een van de vrouwen, ”er is hier helemaal niets.” Maar met initiatieven als het Voedsel Uitdeelpunt, de Werkplaats van Framer Framed en project De Molenwijk door elkaar komt daar vast verandering in.
Saskia Moerbeek
Directeur stichting BMP
vrijdag 23 oktober 2020
KIS (Kenniscentrum Integratie en Samenleving) organiseert al enkele jaren het Platform Eer en vrijheid. Dit jaar vindt de jaarlijkse bijeenkomst van dit Platform online plaats. Het programma is opgeknipt in vijf online bijeenkomsten, vanaf 29 oktober elke donderdagmiddag vanaf 15 uur. Saskia Moerbeek, directeur van BMP, leidt op 5 november een workshop over de vraag hoe je seksistisch gedrag van mannen aan de kaak stelt.
29 oktober: Rondetafelgesprek over zelfbeschikking en mannenemancipatie
Diverse experts waaronder fotograaf Ahmet Polat (Studio Polat), Bilal Sikam (jongerenwerker), Iris van Huis (onderzoeker Universiteit van Amsterdam) en Jens van Tricht (Emancipator) gaan met elkaar in gesprek onder leiding van Naima Azough, dagvoorzitter van het Platform Eer en Vrijheid.
5 november: Workshop Hoe stel je seksistisch gedrag van mannen aan de kaak?
De workshop gaat over de vraag hoe je het gesprek met een groep mannen of jongens over seksistisch gedrag en over de zelfbeschikking van henzelf en van anderen kunt voeren. Door Saskia Moerbeek (Stichting Bevordering Maatschappelijke Participatie).
Voor het verder programma en informatie zie: KIS Platform eer en vrijheid
maandag 19 oktober 2020
Vrijheid Volgens is een podcastserie van het Nationaal Comité 4 en 5 mei, waarin journalist Maarten Dallinga mensen interviewt die ooit voor oorlog of onderdrukking naar Nederland zijn gevlucht. Hoe beleven zij vrijheid en onvrijheid? Zeer de moeite waard om te beluisteren.
De laatste podcast in de reeks is met Amman uit Syrië.
Aan het eind van deze podcast leest Maarten Dallinga zijn essay Vrijheid is fietsen in de regen dat hij schreef voor het 4 en 5 mei comité.
De vijfde podcast is met Saron Tesfahuney uit Eritrea. Ze vertelt: "We hoeven geen ruzie te maken. Dit is jouw ruimte, dit is mijn ruimte. En hoe kunnen we de tussenruimte als brug maken waardoor we elkaar kunnen steunen. Op deze manier kunnen we samen leven."
“Mensen werden alleen maar doodgeschoten omdat ze een andere nationaliteit hadden.” Dat vertelt Zoran uit voormalig Joegoslavië in aflevering 4 van de podcast Vrijheid Volgens. Zoran speelde voor deze aflevering ook het prachtige liedje “Ah što ćemo ljubav kriti” op zijn gitaar.
In de derde podcast spreekt Dallinga met de 27-jarige Nouf Rafea, die geboren werd in de Syrische hoofdstad Damascus en in 2015 vluchtte voor de burgeroorlog. Ze ontwaakte door bombardementen en leefde iedere dag met het besef dat het haar laatste kon zijn. Maar wanneer zij samen met haar vriendin een stukje ging rijden in haar groene Suzuki, kon ze toch even blij zijn, vertelt ze. “We deden mooie liedjes aan en lachten, om de pijn te vergeten.”
In de tweede podcast vertelt Faris Alwasity uit Irak dat zijn familie twee oorlogen heeft meegemaakt. Dat is meer dan genoeg. Oorlog zit in je lichaam, je hoofd, overal. Hij zag geen toekomst meer voor zijn kinderen. Hij vertelt over dat Nederland zijn land is geworden.
In de eerste podcast van deze serie spreekt Maarten Dallinga met Tanja Bubić. Zij vertelt over de kwetsbaarheid van vrijheid, de glijdende schaal die maakt dat je onvrijheid ongewild accepteert, over in stilte anders zijn en over de noodzaak het leven bijna elke dag opnieuw te vieren.
Lees ook de publicatie Vrijheid is een groot begrip, onderzoek naar de beleving van vrijheid, onvrijheid en herdenken door Bosniërs en Irakezen in Nederland die BMP in opdracht van het Nationaal Comité 4 en 5 mei maakte.
Lees ook het essay Vrijheid is fietsen in de regen dat Maarten Dallinga schreef voor het 4 en 5 mei comité.
maandag 19 oktober 2020
De PDF met de volledige oproep is te lezen en te downloaden door hieronder te klikken:
Fadma Bouchataoui, coördinator bij stichting De Verbinding voor de Wijkacademies Opvoeden in Rotterdam Zuid, trainer en expert op het gebied van opvoeden in de multiculturele samenleving.
Menno Evers, adviseur wijkgericht werken, oud gebiedsverbinder gemeente Haarlem, stadsdeel Noord.
Anita Keita, directeur- bestuurder Versa Welzijn in Hilversum
Karim Chatouani, teamleider Elk Welzijn Culemborg, werkt als manager, trainer en coach.
Carine Thesingh, voorzitter Eigenwijs in de wijk, oud directeur/bestuurders Spelenderwijs Utrecht.
Firoez Azarhoosh, Kwartiermaker programma armoede bestrijding; Samen Vooruit, Indische Buurt aan Zet
Sandra Kuijpers
Sandra Zamir, Sociaal Werker/ Opbouwwerker Versa Welzijn
Raymond Kloppenburg, Senior onderzoeker Kenniscentrum Sociale Innovatie, Hogeschool Utrecht. Bestuurslid European Association of Schools of Social Work
Petra Jonkman, Coördinator cluster Opvoeden & Opgroeien Humanitas, Projectcoördinator Kind aan Huis
Marianne van der Mooren, Coördinator Thuisadministratie en LEFO; Aanspreekpunt Groningen Zuid
Mariet Rankenberg, Coördinator Opvoeden & Opgroeien Humanitas
Andy Clijnk
Mieke van Dommelen, Power by Peers
Daniël Giltay Veth
Eline van Houte, Projectleider Stichting Stimulance
Karin Hanekroot, Vrijwilligersacademie
Feiko van Deuren
Danielle Pennings Schouwenaar
Mieke Steenveld, JATTA
Theo Kemper, Kemperinterim
Donata Verheugd, Trainer /aandachtsfunctionaris collectief hulpverleningsaanbod
Nathan Rozema, Labyrinth
Erik ten Hove, Regiomanager Samen Veilig
Miele van Nispen
Jan Willem Westerink
Nanda van der Boom, Limonadebrigade
Dennis de Vries, directeur Stichting Vreedzaam
Marjan Bosman
Ina van Zwol
Baukelien Franken, Intentief
Annemiek van Vliet, directeur Stichting Vreedzaam
Judith Tijdink, coördinator schuldhulpmaatje Culemborg
Afke de Jong, adviseur huiselijk geweld Gooi en Vechtstreek
Bob Hurjus, onderzoeker pedagogische civil society Universiteit Utrecht
dinsdag 29 september 2020
.
vrijdag 25 september 2020
